Zamach na namiestnika Fiodora Berga

W trakcie Powstania Styczniowego kierowniczy organ obozu czerwonych, Komitet Centralny Narodowy, powołał do istnienia organizację zbrojną, nazwaną "sztyletnikami". Zajmowała się ona działalnością dywersyjną i terrorystyczną, w tym również zamachami na ważniejszych przedstawicieli władz carskich, choć zdarzało się, że oddziały sztyletników dokonywały rzezi sprzyjających Rosji wsi lub były wykorzystywane jako argument podczas sporów między czerwonymi a białymi. Organizacja działała pod przywództwem Ignacego Chmieleńskiego, który nadał jej półtajną strukturę, dzięki której zamachowcy potrafili doskonale przygotowywać się do swoich działań. Jedną z niedoszłych ofiar sztyletników był znany z bezwzględnej postawy wobec powstańców ostatni namiestnik Królestwa Polskiego, Fiodor Fiedorowicz Berg. Zamach na urzędującego na warszawskim Zamku Królewskim namiestnika nie należał do finezyjnych: w stronę przejeżdżającego przez Krakowskie Przedmieście Berga wyrzucono z okna Pałacu Zamoyskich bombę. Rosjanie, w ramach akcji odwetowej, zdewastowali pałac, między innymi wyrzucając z jego okien fortepian Fryderyka Chopina. Wydarzenie to było bezpośrednią inspiracją dla wiersza Fortepian Szopena Cypriana Kamila Norwida. ŁK

Ilustracja: rysunek przedstawiający zamach na Berga, ze zbiorów Biblioteki Narodowej, Polona, CC-BY_NC.