czas czytania:
Odpis aktu nominacji generalskiej dla Karskiego w zbiorach MHP
„Jan Karski był wielkim żołnierzem Rzeczpospolitej, który nigdy nie zaprzestał walki o wolność Polski, a także o ludzką godność” – powiedział prezydent Andrzej Duda, który w środę w Warszawie przekazał akt nominacji legendarnego kuriera na stopień generała brygady. Akt nominacji generalskiej prezydent przekazał rodzinie Jana Karskiego – słynnego emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego, który alarmował świat o Holokauście; z kolei odpis tego aktu prezydent przekazał do zbiorów Muzeum Historii Polski.
„Pan generał Jan Karski był nie tylko wielkim Polakiem, był nie tylko wielkim człowiekiem (...) Sprawiedliwym Wśród Narodów Świata, był nie tylko niezłomnym w dążeniu do prawdy, do uczciwości, a przede wszystkim do tego, aby na świecie szanowane były prawa każdego człowieka, jego godność, jego życie, a więc był także i wielkim humanistą. Ale był także, a może przede wszystkim z punktu widzenia dzisiejszej uroczystości człowiekiem niezłomnej wielkiej odwagi jako żołnierz, żołnierz Rzeczypospolitej” – powiedział Duda, który nominację generalską dla Karskiego nazwał „aktem historycznej sprawiedliwości”.
Prezydent przypomniał też zasługi Karskiego z września 1939 r., gdy był oficerem 5.
Dywizjonu Artylerii Konnej, a także z okresu jego działalności w Polskim Państwie Podziemnym, „Przyjął na siebie niezwykle trudne misje: bycia kurierem rządu polskiego na Zachodzie, Wielokrotnie przedzierał się przez granicę po to, aby przenosić informacje, a także przynosić do Polski rozkazy” – przypomniał Duda, Zaznaczył, że Karski poza działalnością dla Rzeczypospolitej dokonał również czynów, za które przeszedł nie tylko do historii Polski, ale i świata, gdy alarmował świat o Holokauście.
„Sprawiedliwości staje się zadość” – powiedziała bratanica Karskiego – Wiesława Kozielewska-Trzaska, która odebrała akt nominacji z rąk prezydenta, Przypomniała, że jej stryj był dzielnym polskim oficerem i emisariuszem, kawalerem Orderem Virtuti Militari.
Dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro podkreślił, że Jan Karski był wzorowym żołnierzem i wzorowym urzędnikiem, który nie zakończył swojej misji, gdy Polska poniosła klęskę we wrześniu 1939 r, „Jan Karski był człowiekiem wspaniałych cnót – ludzkich i chrześcijańskich, On traktował bardzo poważnie zasadę kochaj bliźniego jak siebie samego”– powiedział Kostro, Przypomniał też książkę Karskiego pt, „Tajne państwo”, która stała się - jak określił – ważnym świadectwem losu Polaków i Żydów w latach okupacji niemieckiej.
„Stał się jednym z najważniejszych świadków Holokaustu; tym, który opowiedział o zbrodniach, które dokonywano na narodzie żydowskim” – dodał dyrektor Muzeum Historii Polski.
W ceremonii przekazaniu aktu nominacji generalskiej wzięli udział m.in, minister obrony narodowej Antoni Macierewicz; obecni byli również przedstawiciele kancelarii prezydenta i kancelarii premiera, ambasad USA i Izraela, parlamentu, MSZ, Instytutu Pamięci Narodowej, Urzędu ds, Kombatantów i Osób Represjonowanych, Licznie reprezentowana była również młodzież szkolna.
Jan Karski (właściwie Jan Kozielewski) w latach II wojny światowej dwukrotnie wszedł do getta warszawskiego, był też w obozie przejściowym w Izbicy, Z misją poinformowania aliantów o zagładzie narodu żydowskiego dotarł m.in, do prezydenta USA Franklina Roosevelta, Jego raport nie przyniósł jednak oczekiwanych rezultatów, Po wojnie pozostał w Stanach Zjednoczonych, gdzie wykładał na Uniwersytecie Georgetown, Zmarł 13 lipca 2000 r, w Waszyngtonie.
Za swoje wojenne i powojenne zasługi został wielokrotnie uhonorowany, m.in, Orderem Orła Białego i tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata; w 2012 r, prezydent Barack Obama uhonorował Jana Karskiego Medalem Wolności, najwyższym cywilnym odznaczeniem amerykańskim.
W 2014 roku Muzeum Historii Polski było organizatorem licznych wydarzeń w ramach obchodów Roku Jana Karskiego zarówno w kraju, jak i zagranicą: m.in, wystaw, koncertów, konferencji, publikacji oraz projektów edukacyjnych, Polecamy m.in, pakiet edukacyjny „Jan Karski i jego czasy”.
Dzieje.pl/MHP
Fot, MHP/Magdalena Głowacka
Małgorzata Kowalczyk.
