Stracona szansa. Historia Fabryki Samochodów Osobowych w Warszawie

Dość szybko podpisano umowę na produkcję fiatów 508 i podobnie szybko z niej zrezygnowano, Nie była to samodzielna decyzja Polaków, ale – jak niemal wszystko w tamtym czasie – sowieckiego hegemona, W ten sposób zamiast fiatów na warszawskim Żeraniu zaczęto produkować samochody pobieda zwane w Polsce warszawami, Pierwsze egzemplarze zjechały z taśmy w listopadzie 1951 roku, Tak wynika z oficjalnych kronik, w rzeczywistości pierwsze egzemplarze już gotowe przywieziono ze Związku Sowieckiego, Pełna produkcja ruszyła na Żeraniu trochę później, Tak czy siak, listopad 1951 uważa się za początek słynnej fabryki, Opowiada o niej właśnie dokument filmowy przygotowany przez Muzeum Historii Polski, Występują w nim znawcy tematu, eksperci od spraw samochodowych, publicyści oraz wybitni polscy historycy, Prezentowane są wszystkie produkcje Żerania: od wspomnianej „warszawy” poprzez syrenkę, fiata 125 i poloneza do zamykającej działalność fabryki współpracy z koreńskim daewoo, Mowa też o mało powszechnie znanej historii prototypowego auta wars, Wielką zaletą filmu są bogate archiwalia na czele z taśmami PKF, Przenikającym się wątkiem filmu jest historia polityczna Żerania, który jak w soczewce skupia problemy takie same dla całego kraju, Ważny i eksponowany w filmie jest wątek 1956 roku, To na Żeraniu robotnicy najpełniej występowali przeciwko zastanej rzeczywistości, żądając powstania robotniczych rad, Tu tutaj narodziła się legenda Lechosława Goździka, sekretarza zakładowej organizacji partyjnej a przede wszystkim robotniczego trybuna, oficjalnie przeciwstawiającego się władzy, W filmie wykorzystano wiele mało znanych ujęć filmowych z jego udziałem, Inne polskie miesiące symbolizujące przełomowe momenty także są w filmie obecne, Dla wielu na pewno nowością będzie informacje, że samochody polonezy w latach 70.także eksportowaliśmy w handlu wymiennym, W tym przypadku od kontrahentów zagranicznych dostawaliśmy…sok pomarańczowy, Wiele innych ciekawych informacji w tym filmie Państwo znajdziecie. Scenariusz: Marek Stremecki, Hubert Wilk Reżyseria: Irena Krasowicz, Tomasz Płuciennik, Elżbieta Rottermund Zdjęcia: Sebastian Kniza, Michał Janiszewski (dron) Dźwięk: Tomasz Rachwał Montaż: Paweł Gil Wykorzystano materiały archiwalne ze zbiorów: Filmoteki Narodowej - Archiwum Audiowizualnego, TVP, Biblioteki Narodowej Dziękujemy Narodowemu Muzeum Techniki za pomoc w realizacji filmu. Sebastian Jackowski.