online
Konstytucja 3 Maja 1791
Historia pierwszej europejskiej konstytucji
Wystawa „Konstytucja 3 Maja 1791. Historia pierwszej europejskiej konstytucji” przygotowana została w ramach projektu Google Arts & Culture. Przybliża okoliczności powstania pierwszej w Europie, a drugiej na świecie ustawy zasadniczej. Opowiada o okolicznościach powstania Konstytucji m.in. o rosnącym kryzysie instytucji, dynamicznym rozwoju myśli społecznej i politycznej oraz odważne reformy, o trudnej sytuacji politycznej wewnątrz kraju i na arenie międzynarodowej.
Rzeczpospolita Obojga Narodów
Powstała w wyniku unii lubelskiej 1569 r. Rzeczpospolita Obojga Narodów należała do największych państw europejskich. Zamieszkiwało ją wiele narodów, w tym Polacy, Litwini, Rusini, Żydzi, Niemcy, Tatarzy. Dualistyczne polsko-litewskie państwo wyróżniało się na tle innych tolerancją religijną, a także specyficznym ustrojem z dominującą rolą parlamentu (sejm) oraz ograniczoną władzą wybieralnego króla.
Szczyt potęgi polsko-litewskie państwo osiągnęło na przełomie XVI i XVII w. Wojny z drugiej połowy XVII stulecia – powstanie kozackie Bohdana Chmielnickiego, najazd szwedzki oraz konflikty z Rosją i Turcją – zrujnowały kraj i osłabiły jego pozycję międzynarodową.
Szczyt potęgi polsko-litewskie państwo osiągnęło na przełomie XVI i XVII w. Wojny z drugiej połowy XVII stulecia – powstanie kozackie Bohdana Chmielnickiego, najazd szwedzki oraz konflikty z Rosją i Turcją – zrujnowały kraj i osłabiły jego pozycję międzynarodową.
Portret Stanisława Augusta w stroju koronacyjnym, Marcello Bacciarelli, 1768/1771; Zamek Królewski w Warszawie
Zamek Królewski w Warszawie ( A. Ring, L. Sandzewicz)
Nowego świata tworzenie...
W epoce saskiej najdalej idący program reformy Rzeczypospolitej stworzyła Familia, tj. magnackie stronnictwo Czartoryskich i Poniatowskich. Wszystkie frakcje magnackie poszukiwały wsparcia za granicą. Przywódcy Familii główne zagrożenie widzieli w zaborczości Prus, a największe szanse w sojuszu z Rosją. Aby zdobyć wpływy w kręgach petersburskich Czartoryscy wysłali nad Newę bliskiego krewnego, Stanisława Antoniego Poniatowskiego, który wdał się w romans z Katarzyną, władczynią Rosji od 1762 r.
Po śmierci Augusta III, dzięki wsparciu imperatorowej, Poniatowski został nowym władcą i przybrał imię Stanisław August.
Po śmierci Augusta III, dzięki wsparciu imperatorowej, Poniatowski został nowym władcą i przybrał imię Stanisław August.
